بُل بِرینگ یا بال بِرینگ (به انگلیسی: Ball bearing) بلبرینگ یا یاتاقان توپی گونه‌ای از چرخنده از خانواده یاتاقان‌ها هستند که کاربرد وسیعی در ابزارهای مختلف مانند هر چیزی که می‌چرخد و دیسک‌های سخت رایانه و اسکیت‌ها و صنایع بزرگ و خودروها و موتورها و … دارند..

آیا می دانید بلبرینگ چیست و چه کاربردهایی دارد؟ آیا می دانید این قطعه از چه اجزایی تشکیل شده است؟ آیا می دانید انواع آن کدام اند؟ در این مقاله سعی داریم به بررسی موضوع این قطعه مهم بپردازیم و برای شما این مبحث را توضیح دهیم. پس با ما همراه باشید.

بلبرینگ یکی از قطعات جلوبندی خودرو است. دانستن و اگاهی داشتن از کارکرد و وضایف این قطعه جالب توجه است. این قطعه یک قطعه بسیار مهم و کاربردی است که در صنایع مختلفی همچون هواپیماسازی، خودرو سازی و تولید صندلی هایی که چرخان هستند، کاربرد دارد.

در صنعت خودرو سازی به دلیل استفاده زیاد افراد از خودرو، شناختن این قطعه مهم است. بعلاوه اگاهی داشتن از علائم نقص و خرابی بلبرینگ حائز اهمیت است. بنابراین، هر گاه این قطعه دچار نقص شد، شما می توانید به راحتی مشکل را حل کنید.

بلبرینگ چیست؟

بلبرینگ یه قطعه توپی مانند است. . نام دیگر این قطعه یاتاق است. این قطعه در انگلیسی ball bearing نام دارد. این قطعه توپی شکل وزن اجسام دیگر را که روی آنها قرار می گیرد را تحمل می کند. این قطعه برروی هر قطعه در حال چرخش همچون چرخ های خودرو قرار می گیرد.

با توجه به نوع جسمی که این قطعه روی آن قرار می گیرد، این قطعه می تواند براساس ساختار نوع قطعه به انواع مختلفی تقسیم شوند. اینها می توانند لغزشی و یا غلتان و یا مگنتی باشند.

بنابراین، این قطعه برروی دینام، پلوس، فرمان، چرخ، اکسل و هر قطعه دیگری از خودرو که می چرخد، تعبیه می شود. کاربرد اصلی این قطعه جلوگیری از سایش و استهلاک هر نوع قطعه چرخشی است.

نحوه عملکرد بلبرینگ چگونه است؟

ابتدا با کمک آن فشار حاصل از استهلاک به رول و رینگ بیرونی وارد می شود. این نیرو با استفاده از ساچمه ها سپس به رینگ داخلی ارسال می شود. این نیرو به صورت کنترل شده به رینگ درونی منتل می شود.

با کمک روغن هیدرولیک مورد استفاده، انتقال نیروی ساچمه ها راحت تر و ساده تر صورت می گیرد. بنابراین، حرکت قطعات چرخشی که قطعه روی انها قرار می گیرد، نرم تر و راحت تر صورت می گیرد. ساچمه ها به سه نوع مختلف هستند:

غلتکی : در رول ها و ساچمه های غلتکی سرعت حرکت بالاست ولی تحمل بار کم است.
استوانه ای: سرعت حرکت کم است ولی تحمل بار بالاست.
مخروطی: سرعت در یک طرف بلبرینگ بیشتر شده و توان تحمل بار در طرف دیگر افزایش می یابد.

اجزای بلبرینگ کدام اند؟

این قطعه از اجزا و قسمتهای مختلفی تشکیل می شوند. هر کدام از این اجزا وظایفی را برعهده دارند.

1.قفسه یکی از قسمت های مهم است. این جزء وظیفه نگهداری از ساچمه را برعهده دارد. قفسه باعث می شود که ساچمه ها در حال حرکت به هم برخورد نکنند. بعلاوه قفسه باعث هدایت درست ساچمه می شود.

2. ساچمه یکی دیگر از اجزاء است. این قطعه در اشکال مختلفی همچون گرد، مخروطی، استوانه ای، و سوزنی هستند. نوع گرد ساچمه یکی از بهترین انواع آن است. این نوع تحمل و مقاومت بالایی در مقابل نیروی وارده به بلبرینگ دارد.

3. کاسه نمد از نشتی مواد هیدرولیکی همچون روغن داخل کیجی و بین رول ها جلوگیری می کند. این جزء از بلبرینگ از نوعی پلیمر ساخته می شود. میزان درجه حرارت موجود در کاسه نمد بر طول آن تاثیر می گذارد.

4. رینگ یکی دیگر از قسمت های مهم است. این جزء و یا کنس در دو نوع داخلی و خارجی وجود دارند. از این جزء برای حفظ و نگه داری ساچمه ها استفاده می شود. معمولا این جزء از جنس فولاد الیاژ است . این جنس رینگ مقاومت بالایی دربرابر گرما و حرارت دارد. برخی از رینگ ها از جنس پلاستیک است. این جنس رینگ مقاومت کمی دربرابر گرما و حرارت دارد.

کاربردهای بلبرینگ کدام اند؟

وظایف بلبرینگ بر اساس کاربرد می تواند متفاوت باشد. این قطعه می تواند بر مبنای نوع بار تحملی به سه نوع مختلف تقسیم شوند:

شعاعی: این نوع قطعه در هنگام تغییر بار و دور در شعاع و مرکز قرار می گیرند. این نوع قطعه می تواند از نظر کارکرد به انواع شیار عمیق ، خود تنظیم، و چرخشی تقسیم می شوند. استفاده از این نوع مزایای زیادی را به همراه دارد. در این نوع استهلاک به شدت کاهش یافته، تحمل بار شعاعی زیاد شده و سرعت بالا می رود.
محوری: نام دیگر آن کف گرد است. این وع بر محور و مرکز فشار وارد می کند. این نوع در هنگام استفاده از بار کم و هنگامی که بار در محور قرار می گیرد، مورد استفاده قرار می گیرد.
شعاعی-محوری: این نوع ها می توانند هم بار شعاعی و هم بار محوری را تحمل کنند.
لحظه ای: این نوع به صورت آنی و لحظه ای فشار می اورد.

علائم نقص و خرابی بلبرینگ چیست؟

بلبرینگ ها برروی تمام قطعات چرخشی خودرو همچون پلوس، تسمه تایم ، چرخ تعبیه می شوند. در هر کدام از این قطعات، علائم نقص و خرابی می تواند متفاوت باشد.

یکی از انواع خرابی این قطعه آنی است که برروی چهار چرخ قرار می گیرد. اگر فقط یکی از بلبرینگهایی که برروی یکی از چرخ ها قرار دارد خراب شود، نیازی به تعویض کل بلبرینگ ها نیست. علائم خرابی این قطعه در چرخ های جلو و عقب عبارتند از:

یکی از نشانه های خرابی این قطعه در یکی از چرخ ها عدم توازن میان چرخ هاست. فرسایش نا متوازن می تواند یکی دیگر از نشانه های خرابی این قطعه باشد. معمولا در این مورد فرسایش در یکی از چرخ ها بیشتر از چرخ های دیگر است.
مورد بعدی که نشان از خرابی این قطعه دارد هنگامی است که دمای حرارت در آن بالا برود. در این مورد ممکن است این قطعه از روان بودن پایینی برخوردار باشد. در نتیجه صدای عجیبی همچون صدای آسیاب از تایرها شنیده می شود.
سومین مورد که ممکن است نشان دهنده خرابی این قطعه باشد، لرزش فرمان و یا لرزش تایرها است. این کار در سرعت های بالا هنگامی که گاز را می فشارید، اتفاق می افتد.
زمانی که از بالابر هیدرولیکی برای تست کردن چرخ ها استفاده می کنید، ممکن است یکی از چرخ ها از لق باشد و بازی کند. این مورد نشانه مهمی از خرابی این قطعه است.

جمع بندی

در این مقاله به بررسی بلبرینگ پرداختیم. این قطعه توپی شکل است و کاربردش تحمل بار قطعه ای است که روی آن قرار می گیرد. هنگام بروز مشکل و خرابی در بلبرینگ سریع به متخصص مکانیک مراجعه کنید.

بهترین برندهای ارائه دهنده انواع بلبرینگ خودروهای مختلف پلاستکس و امید فنر است. شرکت آرسن نماینده انحصاری برندهای پلاستکس و امید فنر است. برای تهیه بلبرینگ های با کیفیت و مرغوب با قیمت مناسب به قسمت خرید محصول مراجعه فرمائید.